مفاهیم انعطاف پذیری و چابکی در پروژه های زندگی

مفاهیم انعطاف پذیری و چابکی در پروژه های زندگی

گاهی در زندگی خود هدفی را دنبال می کنید، و ناگهان یک اتفاق باعث تغییراتی در برنامه های شما می گردد، مثلا تصور کنید، که برای خرید یک خودروی پژو در شش ماه آینده برای خود برنامه ریزی نموده اید و بودجه تعیین کرده اید و مشغول تلاش در جهت رسیدن به هدف خود هستید که ناگهان به علت بیماری پدر خود مجبور می شوید بخشی از بودجه ای که کنار گذاشته بودید را صرف هزینه های درمانی پدر نمایید، حال تکلیف برنامه ریزی که انجام داده بودید چیست؟

طبیعتا دست روی دست گذاشتن و یا ناراحتی کار صحیحی نیست، یا باید با یک برنامه ریزی مجدد، زمانبندی جدیدی برای خود تنظیم نمایید و باریسکهایی مانند تغییر قیمت کنار بیایید و برای تامین بودجه لازم برنامه ریزی کنید و یا مثلا هدف خود را اصلاح نموده و خودرویی ارزانتر را جهت خرید انتخاب کنید، اما آنچه که مهم است، این است که به جای گرفتن نقش یک قربانی و غصه خوردن، منعطف باشید و راه حلهایی جدید برای مسیر خود انتخاب نمایید.

در این مقاله می خواهیم بیشتر با مفاهیمی همچون انعطاف پذیری و چابکی و لزوم آنها در پروژه های زندگی خود آشنا شویم.

منظور از انعطاف پذیری درپروژه ها چیست؟

در پروژه های صنعتی و ساختمانی و … بسیار پیش می‏آید که در مسیر برنامه ریزی های انجام شده موانعی ایجاد شود و به دلایل مختلف نیاز باشد تا در برنامه بازنگری انجام شود، در چنین شرایطی باید انعطاف پذیری لازم در تیمهای پروژه وجود داشته باشد تا در زمان و هزینه و سایر ابعاد پروژه تغییرات لازم صورت پذیرد و ادامه مسیر بر اساس برنامه ریزی مجدد انجام شده و بر اساس اولویتهای جدید کنترل گردد. دوراقع تغییرات جز جدا ناشدنی پروژه هاست و همواره باید آمادگی لازم جهت برنامه ریزی های مجدد و بهبود در پروژه ها وجود داشته باشد.

منظور از چابک بودن در پروژه ها چیست؟

چابکی مفهومی نسبتا جدیدتر در پروژه هاست که در چند دهه اخیر و بیشتر در خصوص پروژه های نرم افزاری در دنیا شکل گرفته است. مثلا فرض کنید یک شرکت فروش موارد غذایی می خواهد علاوه بر مغازه ‏ها، محصولات خود را به صورت آنلاین و از طریق یک اپلیکیشن موبایل هم بفروشد، حال اگر برای یکسال آینده این اپلیکیشن، از هم اکنون برنامه ریزی نماید و کلی کار در طول یکسال انجام دهد و متحمل هزینه های بسیار شود و سپس اپلیکیشن خود را به بازار بفرستد و کسی از آن استقبال نکند، عملا یک پروژه شکست خورده و کلی هزینه بر روی دست خود گذاشته است.

پس رفتار صحیح می تواند به این شکل باشد که ابتدا یک اپلیکیشن ساده و کوچک با حداقل فیچرهای مورد نیاز با هزینه کم تهیه و به بخشی از بازار فرستاده شود و تست شود و در صورت موفق بودن و فیدبک مثبت از بازار، بر اساس خواست و نیاز مشتریان کم کم توسعه داده شود و مثلا در بازه های زمانی کوتاه و بر اساس هر پیشرفت جدید، دوباره به بازار عرضه شود و تصمیمات آتی در خصوص فیچرهای بعدی و اصلاحات، بر اساس نظرات مشتریان اتخاذ شود و برنامه ریزی شود.

این یک مثال ساده از مفهوم چابکی در پروژه های نرم افزاری است، در آینده در خصوص استانداردها و چارچوبهای پروژه های چابک بیشتر در این سایت صحبت خواهیم کرد، حال سوال این است که چگونه می توانیم از این مفهوم در پروژه های زندگی شخصی خود هم استفاده نماییم.

چابکی در زندگی شخصی:

فرض کنید شما و خانوادتان ساکن تهران هستید و برای یک سفر کوتاه چهار روزه خانوادگی برنامه ریزی نموده اید. مقصد هم شهر اهواز است. پیش بینی ها لازم را هم در خصوص  بلیط هواپیما و هتل و … انجام داده اید. در فاصله دو روز مانده به سفر به شما اطلاع می دهند که هواپیما کنسل شده است! چهره پر از غم افراد خانواده و برنامه ای که عملا به هم ریخته است.

 حال اگر کمی باهوش و سرحال باشید، می توانید به جای ناراحتی، تصمیمات جدید در کنار خانواده بگیرید، مثلا هدف را از اهواز به شهری نزدیکتر که امکان رفتن با اتومبیل را دارد مانند رشت تغییر دهید.

چک لیستی از نیازمندی ها تهیه کنید و شروع به تامین آنها نمایید، حال پس از حرکت به سمت رشت، هنوز از شهر خارج نشده‏‌اید که ماشینتان خراب می شود، باز هم نا امید نمی شوید و سعی می کنید از طریق یکی از آژانس‌های اطراف منزل خود یک ماشین برای رفتن به مقصد مورد نظر دربست نمایید.

هر چند که بخشی از زمان را به خاطر خرابی ماشین از دست داده اید و هزینه بیشتری هم برای رسیدن به مقصد متحمل شده اید، اما به مسیر خود ادامه می دهید و سعی می کنید از هزینه های گردش برای جبران کمی کاهش دهید، اگرچه در عمل تسلط بر خود در چنین شرایطی سخت است و گفتنش آسان، اما مفهوم چابکی دقیقا همین است، اینکه شما بر اساس تغییرات محیطی و شرایطی که ممکن است لزوما در آن نقشی هم نداشته باشید، بتوانید در سریعترین زمان ممکن عکس العمل مناسب نشان داده و تغییرات لازم را پیش بینی و برنامه ریزی نمایید.

چقدر چابک هستید:

لیستی از پروژه های زندگی شخصی خود مانند سفرها، مهمانیها، خریدهای هدافگذاری شده، و حتی پروژه های کاری خود تهیه نمایید و در هرکدام بررسی کنید که چه تغییرات احتمالی امکان اتفاق افتادن دارد و برای هرکدام چه کارهایی می توانید انجام دهید.